Rozwój cywilizacji opiera się przede wszystkim na przełomowych odkryciach. Człowiek od początku swego istnienia borykał się z problemem ciemności. Przed tysiącami lat mrok paraliżował, budził pierwotny strach i pozbawiał poczucia bezpieczeństwa. Stąd w wielu kulturach obecny był kult słońca czy ognia, który stał się dla nas pierwszym źródłem światła rozpraszającym mrok. Od tego czasu wiele się zmieniło, ciekawi by poznać historię światła?
Na początku człowiek pierwotny musiał nauczyć się wykrzesać ogień, a następnie go utrzymać. Gdy opanował tą wiedzę zaczął próbować szukać sposobów by móc go przenosić lub powodować by palił się jak najdłużej. W ten sposób zaczęto dostrzegać właściwości palne tłuszczu oraz materiałów, które wolno się spalają.
Od ognia po lampy naftowe
Już w czasach prehistorycznych ludzie zaczęli używać łuczywa, czyli pochodni, która rozświetlała drogę w ciemności i była pierwszym przenośnym źródłem światła. Wykonywało się je przez obwiązywanie końcówki kija smolnymi szczapami. Następnie w czasach starożytnych bardzo popularnym stało się wykorzystywanie różnego rodzaju tłuszczy do podtrzymywania ognia. W ten sposób powstały lampy olejne (oliwne). Były one zaopatrzone w uchwyt do przenoszenia oraz charakterystyczny dzióbek (palnik), przez który wyprowadzano knot. Również wtedy powstały do dziś używane świece woskowe.
Wymienione powyżej przedmioty służące do oświetlania nie uległy zasadniczym zmianom przez wiele następnych stuleci. Czasy średniowiecza można bowiem nazwać faktycznymi „wiekami ciemnymi”, ponieważ nowe odkrycia związane z użytkowaniem światła przez ludzi zostały dokonane dopiero pod koniec XVIII wieku.
Na przełomie XVIII i XIX wieku rewolucja przemysłowa wymogła przedłużenie dziennej aktywności człowieka na godziny wieczorne i nocne. W 1792 roku Szkot William Murdoch zastosował w swoim domu lampę gazową zasilaną gazem uwolnionym w procesie produkcji koksu. Po udoskonaleniu produktu pierwsze lampy gazowe zainstalowano na ulicach Londynu i Paryża. Gaz świetlny znalazł poza tym zastosowanie w zakładach przemysłowych i w budynkach publicznych. Lampy gazowe nie stały się jednak powszechne w użytkowaniu, ponieważ były drogimi i skomplikowanymi urządzeniami.
Przełomowym wydarzeniem dla taniego i efektywnego oświetlania mieszkań było wydestylowanie przez Ignacego Łukasiewicza nafty. Skonstruował on do tego lampę, która umożliwiała jej bezpieczne spalanie. Po latach udoskonaleń lampa naftowa stała się najpopularniejszym urządzeniem służącym do oświetlenia gospodarstw domowych na świecie.
Era elektryczności
U schyłku XIX wieku doszło do stworzenia najważniejszego wynalazku, który przyczynił się obecnie do tego, że możemy cieszyć się sztucznym światłem. Mowa tu rzecz jasna o wynalezieniu w 1879 roku przez Thomasa Edisona żarówki elektrycznej, która zapoczątkowała erę elektryczności.
Na początku żarówki działały zaledwie kilkadziesiąt godzin, stąd prace nad jej udoskonaleniem trwały nieustannie. Najpierw szklaną bańkę zaczęto wypełniać rozrzedzonym argonem, a w żarniku zastosowano wolframowy drucik. W 1913 poprawiono parametry świetlne żarówki, zwijając wolframowy żarnik w spiralkę. Około 1930 roku żarówka z już dwuskrętnym żarnikiem otrzymała ostateczny, znany do dzisiaj kształt.
Od tego czasu można zaobserwować znaczący rozwój produktów oświetleniowych. Należy wymienić tutaj chociażby skonstruowaną na początku XX wieku lampę neonową. Źródłem jej światła są wzbudzone przez wyładowania elektryczne atomy gazu wypełniającego lampę. Dziś możemy je obserwować jako popularne neony, które rozświetlają nocą reklamy.
Ostatnimi trendami w oświetleniu są natomiast bardzo oszczędne i wyjątkowo wydajne lampy LEDowe. Lampy te co raz większą popularność zyskują zarówno w przestrzeni mieszkalnej jak i miejskiej, gdzie dochodzi do wymian żarówek w oświetleniu miejskim. Należy również wspomnieć o lampach zasilanych energią słoneczną, które są tak popularne w przydomowych ogrodach.
Droga, którą dotychczas przebył człowiek i światło jest długa i pasjonująca. Z niecierpliwością czekamy na to, co przyniesie przyszłość.
